Asperger Sendromu: Belirtileri, Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Otistik spektrum bozukluğu (OSB) içinde yer alan Asperger sendromu, önemli bir nörogelişimsel bozukluktur. Daha çok çocukluk döneminde ortaya çıkan bu bozukluk, otizm bozukluklarına göre bireyin yaşamını daha az etkiler. Fakat sosyal ilişki kurmasını zorlaştırır. Empati eksikliği, tekrarlayan davranışlar, göz teması kuramama gibi belirtiler bu bozukluğun en önemli belirtileri arasındadır. Bu yazımızda, Asperger sendromu nedir, belirtileri ve tanı yöntemleri ile tedavi seçenekleri nelerdir diye merak edenler için faydalı bilgiler paylaşacağız.

Asperger Sendromu Nedir?

Kısaca ifade edecek olursak Asperger sendromu, otistik spektrum bozukluğu (OSB) olarak bilinen geniş bir tanı yelpazesinin bir parçasıdır. Nörogelişimsel bir bozukluk olan bu sendrom, yüksek işlevli otizm türlerinden biridir. Asperger sendromu çocuklarda ve yetişkinlerde sosyal iletişim, davranış ve etkileşim zorluklarına neden olur. Bu kişilerin sosyal becerileri genellikle daha düşüktür. Dil ve zeka becerileri ise ortalama seviyede veya ortalamanın üzerindedir.

Asperger anlamı nedir diye merak edenler bu sorunun zekayla ilişkisini özellikle merak eder. Genel olarak Asperger sendromu, dil ve bilişsel gelişim açısından ortalamanın üzerinde yeteneklere sahip kişilerde daha yaygındır. Tıbbi açıdan ele alacak olursak bu sendrom, otizm spektrum bozukluğunun bir çeşididir. Ancak otizm ile Asperger sendromu arasında çeşitli farklar vardır. Bunların başında gelen temel fark, dil ve bilişsel gelişim ile zeka bakımından ortalamanın üzerinde olmalarıdır.

İsmini Hans Asperger’den alan Asperger sendromuna sahip kişiler, spesifik ilgi alanlarına sahip, katı rutinleri ve sık tekrar eden davranışları olan kişilerdir. 2013 yılına kadar Asperger sendromu, bağımsız bir hastalık olarak kabul görmekteydi. Oysa 2013 yılında DSM-5’te Asperger sendromu, otizm spektrum bozukluğu altında bir alt kategori olarak yer aldı. Bu bakımdan, Asperger sendromu nedir diye merak edenler için bu önemli bir noktadır.

OSB’nin bir alt türü olarak Asperger sendromu, otizmin diğer türlerinden önemli farklara sahiptir. Bunların başında, dil gelişimini genellikle etkilememesi ve bilişsel yeteneklerin ortalamanın üzerinde olması gelir. Asperger sendromu nedir konusunda bu önemli bir noktadır. Spesifik ilgi alanlarına sahip bu kişiler, genellikle ortalamanın üzerinde bir dil ve zekaya sahiptir. Ancak sosyal ilişkilerinde aynı ölçüde başarı gösteremezler. Fakat bireysel terapi teknikleri ve davranışçı terapi ile kişinin yaşam kalitesini artırmak mümkündür.

Asperger Sendromunun Nedenleri Nelerdir?

Günümüzde Asperger sendromunun nedenleri kesin olarak bilinmemekte. Ancak bu bozukluğu tetikleyen bazı faktörlerden bahsetmek mümkün. Bu faktörlerden biri, genetik ve nörobiyolojik faktörlerdir. Özellikle beyin gelişimi veya fonksiyonlarıyla ilgili genetik ya da nörobiyolojik sorunlar, Asperger sendromunun nedenleri arasında kabul görmektedir. Risk faktörleri arasında ailede otizm spektrum bozukluğu öyküsü en önemli maddeyi oluşturmaktadır.

Asperger sendromu nedir diye merak edenler için diğer risk faktörleri de önemli bir konudur. Genel olarak ifade edecek olursak genetik ve kromozom hastalıkları bu bağlamda önemli risk gruplarını oluşturur. Gebelikte yaşanan sorunlar ve ileri yaşta ebeveynlik de bu bozukluğun oluşma riskini artırır. Gebelik sırasında annenin yaşadığı enfeksiyonlar veya çeşitli komplikasyonlar, beyin gelişimini etkileyerek Asperger’e yol açabilir. Örneğin sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlayan sinapsların oluşumu ve işlevlerinde ortaya çıkan sorunlar Asperger’e yol açan faktörler arasındadır.

Nörobiyolojik bir bozukluk olan Asperger’in oluşumunda diğer nörogelişimsel bozukluklar da bir tetikleyici olabilir. Ancak bu konuda en önemli nedenin genetik mutasyonlar olduğunu söyleyebiliriz. Beyindeki sinir hücreleri arasındaki etkileşimi engelleyen mutasyonlar, Asperger sendromu nedenleri arasında en önemli nedenlerdir. Beyin bölgelerinin hacminde ve bağlantılarındaki anormalliklerin de bu sendromu tetiklemesi mümkün. Örneğin prematüre doğum, düşük doğum ağırlığı veya doğum sırasında oksijen yetersizliği gibi komplikasyonlar, nörogelişimsel bozukluk riskini artırır.

Bu faktörlerden farklı olarak psikolojik veya sosyal faktörlerin Asperger sendromunun nedenleri konusunda bir etkisinin olmadığını söylemek mümkün. Nitekim, Asperger sendromu nedir diye merak edenler bu faktörlerin etkisini de merak etmekte. Bu faktörler aslında, bozukluğun nedeni olmaktan çok seyrini ve şiddetini etkileme imkanına sahiptir. Dolayısıyla, Asperger sendromunun erken yaşlardan itibaren tanısının konması, bireye daha sağlıklı ilişkiler kurma konusunda fayda sağlar. Ayrıca bireysel terapi yöntemleri ve grup terapisi uygulamaları da belirtilerle mücadelede bireyin başarı derecesini artırır.

Asperger Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Asperger sendromu nedir diye merak edenlerin en çok öğrenmek istediği konulardan biri de Asperger sendromu belirtileridir. Bu belirtilerin çocukluk döneminde ortaya çıkması, ebeveynlerin konuya ilişkin farkındalıklarını artırmakta. Ayrıca yetişkinler arasında da Asperger sendromu nedir konusunda belirtilerin önemi büyük. Bu yüzden Asperger olduğumu nasıl anlarım diye merak eden birçok kişiye rastlamak mümkün. Genel olarak ifade edecek olursak Asperger hastalığı belirtileri kısaca şu şekildedir:

• Sosyal ilişki kurma güçlüğü: Asperger sendromuna sahip kişiler, arkadaşlık kurma ve sosyal ilişkileri sürdürmede ciddi zorluklar yaşar. Bunun en önemli nedeni, sosyal ipuçlarını anlamakta güçlük çekmeleridir. Hatta bu yüzden sosyal ilişkilerinde çeşitli yanlış anlamalarla karşılaşırlar.
• Empati eksikliği: Asperger’in en önemli belirtilerinden bir diğeri empati kuramamaktır. Bu kişiler, başkalarının duygu ve düşüncelerini anlamada çeşitli zorluklar yaşar.
• Tekrarlayan davranışlar: Asperger sendromu takıntı kavramını ister istemez gündeme getirir. Bu soruna sahip kişiler, tekrarlayan davranışları yerine getirmede zorluk çekmez. Hatta bundan bir tür mutluluk duyarlar. Bu yüzden obsesif-kompulsif bozukluk tanısı ile Asperger sendromu arasında yakın bir ilişki vardır. 
• Rutinlere aşırı bağlılık: Asperger’i olan kişiler, rutinlerine sıkı sıkıya bağlı kalmak ister. Bu rutinler arasında çeşitli motor davranışlar da vardır. Örneğin el çırpma veya ayak sallama gibi davranışları çoğu zaman farkında olmadan gerçekleştirirler.
• Spesifik ilgi alanları: Asperger sendromu görülen kişiler genellikle sınırlı sayıda ve belirli konulara aşırı ilgi gösterir. Bu ilgi alanları, yaşlarına ve gelişim düzeylerine göre değişir. Ancak bu konularda yoğunlaşma becerileri yüksektir. Ve bu durum, Asperger sendromu nedir diye merak edenler için önemli bir ipucudur. 
• Göz teması kuramama: Sosyal becerileri zayıf Aspergerli kişiler, iletişim sırasında göz teması kurmaktan kaçınır. Bunun yerine göz temasını çok odaklı sürdürürler. Bu durum, sosyal ilişkilerini olumsuz etkiler ve karşı tarafın duygularını anlamalarını zorlaştırır.
• Yüz ifadelerini anlayamama: Göz temasında olduğu gibi Asperger sendromu yüz tipi ve ifadelerini anlama konusunda da zorluk yaratır. Aspergerli kişiler kendi yüz ifadelerini de abartılı veya yetersiz kullanırlar.

Asperger’in Daha Az Karşılaşılan Belirtileri Nelerdir?

Yukarıdaki belirtilerden farklı olarak bazı belirtiler Aspergerli kişilerde kendisini daha seyrek gösterir. Asperger tanısı ve teşhisinde bu belirtiler de önemlidir. Bu yüzden Asperger sendromu nedir diye merak edenler için bu belirtilerden de kısaca bahsedeceğiz.

• Düzensiz konuşma: Asperger sendromuna sahip kişilerin konuşmaları zaman zaman düzensizlik gösterir. Konuştukları konuya odaklanma güçlüğü yaşadıkları için farklı konulara kolayca geçerler.
• Konuşmayı ilgi alanına yönlendirme: Kişide odaklanma güçlüğü olması, düşünce akışını iyi bildiği konulara çekme isteği yaratır. Bu yüzden Aspergerli kişilerle iletişimde konuşmayı kendi ilgi alanlarına doğru yönlendirdiklerini görebilirsiniz.
• Mesajları anlama güçlüğü: İletişimde karşı tarafın mesajlarını anlamak iletişimin sağlıklı şekilde gerçekleşmesi için kritik önemdedir. Ancak Asperger sendromu nedeniyle kişinin mesajları doğru anlama becerisi zayıftır.
• Esprileri anlama güçlüğü: Aspergerli kişiler iletişimde mesajların yanı sıra esprileri veya dilin ironik kullanımlarını da anlama konusunda sınırlı becerilere sahiptir. Bu özellikleri, sosyal ilişki kurma becerilerini zayıflatır.
• Kişiler arası sınırları ihlal etme: Asperger’in bazı türlerinde kişinin mahremiyet algısı yeterince gelişmez. Bu yüzden kişiler arası sınırları ihlal etme durumları da Asperger sendromu belirtileri arasında yer alır.
• Ses tonunu ayarlama güçlüğü: Kişinin sosyal iletişim becerilerinin zayıf olması, bazı durumlarda ses tonunu ayarlama güçlüğü yaşamasına neden olur. Yanlış ses tonuyla konuşması, sosyal çevresi tarafından dışlanmasına yol açabilir. 
• Abartılı yüz ifadeleri: Aspergerli kişilerin beyin kimyasındaki çeşitli bozukluklar veya nörobiyolojik bazı sorunlar yüz ifadelerini kontrol becerilerini zayıflatır. Yüz ifadelerini değiştirememeleri veya abartılı mimikler kullanmaları sosyal ilişkilerini daha da zorlaştırır.
• Bazı uyarıcılara aşırı hassasiyet: Asperger sendromuna yol açan nedenler, kişinin bazı uyarıcılara aşırı hassasiyet göstermesine neden olur. Bunlar ses, ışık, koku, tat veya temasla ilgili olabilir. Dolayısıyla bunlar da Asperger sendromu nedir diye merak edenler için önemli ipuçlarıdır. 
• Sakarlık: Asperger sendromunun daha az görülen belirtilerinden biri de sakarlıktır. Kişinin motor becerilerinin zayıf olması sakarlık konusunda çeşitli sorunlar yaşamasına neden olur.

Asperger Sendromu ile Otizm Arasındaki Farklar Nelerdir?

Bugüne kadar Asperger sendromu olan kişilerle hiç karşılaşmamış olabilirsiniz. Bu yüzden Asperger sendromu ile otizm arasındaki farkları merak ediyor olabilirsiniz. Nitekim Asperger sendromu, otizm spektrum bozukluğunun bir alt türüdür. Fakat her Aspergerli kişi OSB belirtilerine sahip değildir. Bu yüzden Asperger sendromu nedir diye merak edenlerin önemli bir kısmı, bu iki bozukluk arasındaki farkları merak etmekte. Bu konuda genel olarak şunları söylemek mümkün:

• Aspergerli kişilerde genellikle iyi gelişmiş dil becerileri ve normal ya da ortalamanın üzerinde bir zeka vardır. Bu yönüyle Asperger sendromu, yüksek işlevli olması ve belirtilerinin daha hafif olması özelliğiyle otizmden ayrılır. Otizmde dil gelişiminde gecikme veya gerilik vardır. Hatta bazı otizmli çocuklar hiç konuşamaz.
• Asperger sendromu olan kişiler genellikle normal veya yüksek zeka seviyesine sahiptir. Bu kişilerin akademik performansları, ilgi alanlarına bağlı olarak çok iyi olabilir. Oysa otizmli bireylerde geniş bir zeka yelpazesi vardır. Nitekim bazıları zihinsel gerilik yaşar. Bazıları ise daha yüksek bir zeka seviyesine sahiptir.
• Asperger’e bağlı olarak kişi, sosyal etkileşim kurmada çeşitli zorluklar yaşar. Ancak bu kişiler, genellikle başkalarıyla etkileşime girme konusunda istek duyar. Sosyal ipuçlarını ise anlama ve empati kurmada zorluklar yaşarlar. Otizmde ise daha belirgin sosyal etkileşim zorlukları vardır. Bu kişilerden bazıları sosyal etkileşimden tümüyle uzak durur. Bazıları ise sosyal ilişkilere daha az istek duyar. Asperger sendromu nedir diye merak edenler için Asperger otizm farkı bu noktada kritik önemdedir.
• Aspergerli kişiler, spesifik ilgi alanlarına yoğun bir odaklanma gerçekleştirir. Bu konular hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olmak isterler. Otizmde ise sınırlı ve tekrarlayıcı davranışlar ile belirli nesnelerle veya aktivitelerle aşırı ilgilenme daha belirgin bir özelliktir.
• Asperger sendromu kişinin motor becerilerde koordinasyon sorunları yaşamasına neden olur. Bu kişiler fiziksel aktivitelerde zorluk çekerler. Otizmde de motor beceri sorunları vardır. Ancak bu sorunlar Asperger sendromuna göre her zaman için daha belirgin değildir. Dolayısıyla Asperger sendromu nedir konusunda bunlar da önemli ipuçlarıdır. 

Asperger Tehlikeli Bir Hastalık Mıdır?

Otizm spektrum bozuklukları arasında yer alan Asperger sendromu nedir diye merak edenlerin en çok öğrenmek istediği konulardan bir diğeri bu bozukluğun tehlike derecesidir. Aslına bakarsanız bu sorun, tehlikeli bir hastalık olarak nitelendirilemez. Ancak, kişinin içinde bulunduğu koşullar ve çevresel etkenlere bağlı olarak yaşayacağı zorluk derecesi farklılaşır. Bu zorluklarla başa çıkmak için özel desteğe ihtiyaç duyan bireyler bundan yoksun kalırsa Asperger etkileri nedeniyle yaşamları daha zor hale gelir.

Asperger’in etkileri en çok bireyin sosyal ilişki ve iletişiminde ortaya çıkar. Bu konuda bireyin karşılaşacağı en büyük zorluk, ilişki ve iletişim kurma zorluğudur. Yanlış anlama veya yanlış anlaşılma nedeniyle bireyin ilişkileri çeşitli zorluklara sahne olur. Ayrıca tekrarlayan davranışları da çevresi tarafından yanlış anlaşılmasına neden olabilir. Bu tür durumlarda bireyin stres derecesi artar. Buna bağlı olarak Asperger sendromu semptomları daha zorlu hale gelir. Bu tür durumlarda uzman psikolog merkezi tavsiyeleri ile ebeveynler kendileri veya çocukları için psikolojik destek hizmetlerinden yararlanmak ister.

Aspergerli kişilerin sosyal ipuçlarını anlama ve uygun sosyal tepkiler verme becerileri zayıftır. Ancak bu durum genellikle günlük hayatlarını etkilemez. Ayrıca akademik başarılarını da düşürmez. Hatta bir bakıma, duygusal ve sosyal açıdan bağımsızlıklarını artırmaları akademik alanda veya iş hayatında başarılı olmalarına katkı sağlar. Dolayısıyla bu nokta, Asperger sendromu nedir diye merak edenler için önemli bir noktadır. Fakat kendilerini yalnız hissetmeleri başka birtakım psikolojik sorunları tetikler. Eğitim, terapi veya aile desteğinden yoksun kişiler bu konuda daha dezavantajlıdır.

Asperger Sendromu Kaç Yaşında Ortaya Çıkar?

Genel olarak baktığımızda Asperger sendromu daha çok çocukluk döneminde ortaya çıkar. Bununla birlikte Asperger belirtileri yaşa ve kişiye bağlı olarak değişir. Bu yüzden tanı ve tedavi yöntemleri de farklılık gösterir. Asperger sendromu nedir diye merak edenler için bu konuyu da kısaca şu şekilde ele almak mümkün:

• Erken çocukluk dönemi: 2 ile 4 yaş arasını kapsayan dönemdir. Bu dönemde belirtiler, çocukların sosyal etkileşim kurmada zorluk çekmeleri ve tekrarlayıcı davranışlarıyla ortaya çıkar. Sınırlı ilgi alanlarına sahip çocuklarda Asperger riski daha yüksektir.
• Okul öncesi dönem: 4 ile 6 yaş arası dönemdir. Bu dönemde sosyal iletişim ve etkileşim konusundaki zorluklar daha belirgin şekilde ortaya çıkar. Diğer çocuklarla oyun oynamayı reddetme ve ilişki kurmada zorluk çekme, bu dönemin en önemli belirtileridir. Bu belirtileri yönetmede çocuk ve oyun terapisi uygulamaları oldukça faydalıdır.
• Okul çağı ve ergenlik dönemi: 6 ile 18 yaş aralığını kapsayan dönemdir. Bu dönemde belirtiler daha güçlü şekilde ortaya çıkar. Akademik başarıya rağmen sosyal izolasyon ve benzeri belirtiler, kişide Asperger sendromuna yönelik şüpheleri artırır. Ancak kesin tanının konabilmesi için mutlaka uzman psikolog veya psikiyatriste başvurmak gerekir.

Çocuklarda Asperger Sendromu Nedir?

Asperger sendromunun ilk belirtilerini çocukluk döneminde vermesi, çocuklarda Asperger sendromu nedir konusunu doğal bir merak konusu haline getirmekte. Nitekim pek çok ebeveyn, bir çocuğun Asperger sendromu olduğunu nasıl anlarız diye merak etmekte. Çocuklarda Asperger sendromunun belirtileri aslında yetişkinlere benzer. Bu belirtiler sosyal etkileşim, iletişim, ilgi alanları ve davranışlarda kendini gösterir. Ancak bu konuda ebeveynlerin daha dikkatli olması gerekir. Çünkü bu tür davranışlar her zaman için Asperger’e işaret etmez.

Genel olarak ifade etmek gerekirse, Asperger sendromu olan çocukların iki önemli belirtisi vardır. Bunlardan ilki, zeki olmalarına rağmen sosyal becerilerinin sınırlı olmasıdır. Diğeri ise belli bir konuya aşırı ilgi gösterip aynı davranışı tekrar tekrar yapmak istemeleridir. Bu belirtiler erken çocukluk veya okul öncesi dönemde başlayabilir. Okul çağı ve ergenlik döneminde ise daha güçlü hale gelir. 

Aspergerli çocuklarda olağandışı konuşma kalıpları kullanma önemli bir belirtidir. Bu çocuklar genellikle daha az duygulanım gösterir. İlerleyen yaşla birlikte daha çok yalnız vakit geçirmek isterler. Tek bir konuya aşırı ve yoğun ilgi gösterme yönündeki davranışlar yaş ilerledikçe devam eder. Bu çocuklar değişikliklere uyum sağlama konusunda da çeşitli güçlükler yaşar. İlerleyen yıllarda bu durum kaygı, duygudurum bozukluğu veya anksiyete gibi sorunları tetikler.

Asperger sendromu olan çocuklarda en önemli belirtilerden biri de tek taraflı ve monoton konuşma özelliğidir. Bu çocuklar konuşmalarını ayarlamada ve uyum sağlamada zorluk çeker. Ayrıca mizah, espri, ironi gibi konularda da anlama güçlüğüne sahiptir. Çocuklarda Asperger sendromu nedir konusunda bunlar da önemli ipuçlarıdır. Göz teması kurmaktan çekinmeleri ve empati eksikliği, sosyal becerilerini daha da sınırlar. Yaşıtlarıyla sağlıklı ilişkiler kuramayan bu çocuklar, ilerleyen dönemlerde çeşitli ilişki problemleri yaşar.

Asperger Sendromu İlerler Mi?

Asperger’in nedenleri tam olarak bilinmese de genetik ve nörobiyolojik faktörlere bağlı olarak gelişmesi, aslında doğuştan gelen bir bozukluk olduğunu düşündürmekte. Ailesinde otizm spektrum bozukluğu öyküsü olan kişiler bu bağlamda en önemli risk grubudur. Ve bu kişilerde belirtiler erken yaşlarda ortaya çıktığı gibi, tüm yaşam boyunca devam eder. Asperger sendromu nedir ve ilerler mi diye merak edenler için bu önemli bir noktadır.

Ancak yine de Asperger’in ilerleyen veya kötüleşen bir sağlık sorunu olduğunu söylemek güçtür. Çünkü belirtilerin türü ve etkisi, kişinin genel psikolojik durumu ve başa çıkma stratejileriyle yakından ilgilidir. Bu sendrom aslında özü itibariyle sabit bir nörogelişimsel durumdur. Kaynağı bireyin beyin yapısındaki farklılıklar olduğu için belirtiler çevresel faktörlerden bağımsız olarak değişiklik göstermez. Dahası, doğru bir eğitim süreci ve psikolojik destekle belirtilerin daha az fark edilebilir olmasını sağlamak mümkündür. Bu yüzden, Asperger sendromu nedir konusunda bu da önemli bir püf noktasıdır. 

Destek konusunda yeterli imkana sahip kişiler Asperger’i bir bakıma faydalı bulabilir. Nitekim odaklanma becerisi ve sık tekrar eden davranışları yerine getirme ustalığı, doğru bir yönlendirmeyle bu kişileri farklı alanlarda başarılı kılabilir. Ne var ki, psikolojik ve çevresel etkenler bazen semptomların şiddetini artırır. Örneğin aşırı stres, sevilen bir kişinin kaybı, ani gelişen boşanma gibi olaylar önemli birer risk faktörüdür.

Bunların yanı sıra okul veya iş değişikliği, taşınma, sosyal çevreden uzaklaşma gibi konular, Aspergerli çocuklar veya yetişkinler için baş etme stratejileri bağlamında dezavantajlı koşullar yaratır. Asperger sendromu nedir veya ilerler mi diye merak edenler için bu tür risk faktörleri bir anlamda “ilerleme” nedenidir. Bu gibi durumlarda kişinin mutlaka terapi desteğinden yararlanması gerekir.

Asperger Sendromu Olan Ünlüler Kimlerdir?

Sanat dünyasında Asperger sendromu olan ünlüler öteden beri merak konusudur. Asperger sendromu nedir diye merak edenler için bu konu da merak uyandırmakta. Asperger tanısı konmuş veya belirtileri gösteren çeşitli ünlülerden bahsetmek mümkün. Bunlar arasında kamuoyunun en çok tanıdığı isimlere kısaca şu şekilde yer verebiliriz:

• Anthony Hopkins: 1937 yılında dünyaya gelen ünlü aktör, hayatının uzunca bir dönemini Asperger olduğunu bilmeden yaşadı. Kendisine tanı konduğunda bununla barışık yaşamaya karar verdi. Konuya ilişkin yaptığı açıklamalarda, Asperger sendromunun oyunculuk kariyerinde başarılı olmasına katkı sağladığının altını çizdi.
• Dan Aykroyd: 1952 doğumlu ünlü komedyen, yazar ve aktör, Asperger sendromu tanısı konmuş önemli bir diğer isimdir. Aykroyd da tıpkı Hopkins gibi Asperger’in kariyerinde başarılı olmasına katkı sağladığını birçok defa vurguladı.
• Daryl Hannah: 1960 doğumlu ünlü aktris, Asperger’in kendisini başarılı kıldığına inanan önemli isimlerden bir diğeridir. Birçok Hollywood yapımında rol alan Hannah, Asperger belirtilerini yönetme konusunda kazandığı becerilerle birçok kişiye örnek oldu.
• Susan Boyle: 1961 doğumlu ünlü şarkıcı, Asperger’le yaşamını sürdüren önemli bir diğer isimdir. Hem sesi hem de performansıyla geniş bir kitlenin beğenisini kazanan Boyle de Asperger sendromuyla yaşamak konusunda birçok kişinin ilham kaynağıdır.
• Greta Thunberg: 2003 doğumlu çevre aktivisti Greta Thunberg, Asperger sendromu tanısı konmuş ünlülerden bir diğeridir. İklim değişikliğiyle mücadelede kararlılığıyla tanınan Thunberg de Asperger’e çok şey borçlu olduğunu ifade etmiştir. Hatta Asperger sendromunu “süper gücü” olarak tanımlayarak birçok kişiye ilham vermiştir. Dahası, Thunberg’in etkisiyle Asperger sendromu nedir konusu yakın dönemde birçok kişinin dikkatini çekmeye başlamıştır. 

Asperger Sendromu Olan Kişilere Nasıl Davranılır?

İster çocuk olsun isterse yetişkin, Asperger sendromu olan kişilerle ilişki kurarken bazı konulara dikkat etmek gerekir. Bunların neler olduğunu bilirseniz hem daha sağlıklı ilişkiler kurarsınız. Hem de bu kişilerin semptomlarla başa çıkmalarını kolaylaştırırsınız. Genel olarak ifade edecek olursak şunları söyleyebiliriz:

• Açık ve net cümleler kurun: İletişiminiz ne kadar açık ve net olursa Aspergerli kişiler sizi o kadar iyi anlar. Basit ve kısa cümlelerle konuşmak Aspergerli çocuklar ve yetişkinlerle iletişimin en önemli kuralıdır. Dolayısıyla Asperger sendromu nedir diye merak edenler için bu da önemli bir püf noktasıdır. 
• Göz teması kurmaya çalışın: İletişim kurarken Aspergerli kişiler gözlerini sizden kaçıracaktır. Oysa onları göz teması kurmaya teşvik ederseniz daha başarılı olursunuz. Böylelikle daha etkili bir başa çıkma stratejisi bağlamında bu kişilere destek olursunuz.
• Öyküleme yönteminden yararlanın: Aspergerli kişilere uzun bir şey anlatmanız gerektiğinde mutlaka öyküleme yönteminden yararlanın. Anlatacaklarınızı iyi planlarsanız sizi anlamaları kolaylaşır.
• Vücut dilinden etkin şekilde yararlanın: Aspergerli kişiler vücut dili ve özellikle yüz ifadelerini anlama konusunda daha az beceriye sahiptir. Bu yüzden bu konuda daha fazla efor sarf etmeniz gerekir. Asperger sendromu nedir konusunda bunlar önemli püf noktalarıdır. 
• Başarılarını takdir edin: Aspergerli kişiler sosyal izolasyona yatkın oldukları için başarılarının değerini anlama konusunda yetersizlik gösterir. Kendilerini daha değerli hissetmeleri ve ilişki kurmaları için başarılarını takdir etmenizde yarar var.
• Sabırlı ve anlayışlı olun: Tüm psikolojik sorunlarda sabır ve anlayış, bireyin başa çıkma stratejilerini geliştirmesine katkı sağlar. Aksi yönde davranırsanız belirtilerin daha şiddetli hale gelmesine neden olmanız mümkün. Asperger sendromu nedir diye merak edenler bu noktaya da özellikle dikkat etmeli. 
• Sosyal becerilerini teşvik edin: Okulda veya iş yerinde Aspergerli kişilerle karşılaşabilirsiniz. Bu kişilerin sosyal ilişki kurmalarını teşvik için rahat ve destekleyici bir ortam oluşturmanızda yarar var. Bu sayede belirtileri kontrol altında tutmaları kolaylaşır. Aksi durumda sosyal anksiyete sorunu, depresyon, duygudurum bozukluğu gibi konularda riskler artar.

Asperger Sendromunun Tanısı Nasıl Konur?

Asperger’in otizme ve diğer psikolojik sorunlara benzer yönleri, tanı koyma sürecini önemli hale getirmekte. Bu yüzden Asperger sendromu nedir diye merak edenler tanı yöntemleri ve sürecini de merak etmekte. Genel olarak ifade edecek olursak tanı süreci ilk olarak gözlem ve değerlendirmeyle başlar. Bu aşamada kişinin davranışları gözlemlenir ve bir değerlendirme gerçekleşir. Bu süreçte aile üyeleri ve yakın çevrenin tanıklıkları önemlidir. 

Asperger sendromu tanı koyma sürecinde kişinin sosyal etkileşimleri, iletişim becerileri ve davranışları incelenir. Ardından gelişimsel süreci ele almak gerekir. Örneğin çocuğun konuşmayı ilk ne zaman öğrendiği bu bağlamda önemli bir sorudur. Nasıl iletişim kurduğu ve belirli konulara odaklanıp odaklanmadığı da tanı sürecini etkileyen önemli verilerdir. Nitekim bunlar, Asperger sendromu nedir konusunda da önemli püf noktalarıdır. Özellikle çocuklarda Asperger sendromu tanı ve teşhis sürecinde bu gibi gelişimsel değerlendirmeler kritik önemdedir. 

Gözlem ve değerlendirme ile gelişimsel incelemelerin ardından Asperger sendromu tanı ve teşhis sürecinde psikiyatrik değerlendirme gerekir. Alanında uzman bir psikolog veya çocuk ya da ergen psikiyatrı, elde ettiği verileri analiz ederek tanı koyma sürecini tamamlar. Bu konuda gerektiğinde farklı testler ve ölçeklerden de yararlanır. Asperger sendromu nedir diye merak edenler bu testleri ve ölçekleri de merak eder. Fakat bunlar özel bir uzmanlık gerektirir. Bu yüzden Asperger tanısı koyacak kişilerin bu alanda yeterli deneyime sahip olması gerekir. 

Asperger Sendromunun Tedavisi Nasıl Yapılır?

Ailenizde veya çevrenizde Asperger sendromu olan kişiler varsa, bu bozukluğun tedavisinin olup olmadığını merak ediyor olabilirsiniz. Nitekim Asperger sendromu nedir diye merak edenlerin önemli bir kısmı, Asperger tedavisi mümkün mü diye de merak etmekte. Ayrıca Asperger sendromu için hangi ilaçlar kullanılır diye merak edenlerin de sayısı oldukça yüksek. 

Aslına bakarsanız, Asperger sendromunun kesin ve tek tip bir tedavisi günümüz şartlarında mümkün değildir. Ancak bu konuda uzman psikiyatristlerden ve klinik psikologlardan destek almak kritik önemdedir. Bu sayede belirtileri kontrol altında tutmak, hatta birey için faydalı hale getirmek mümkündür. Nitekim, Asperger sendromu olan çocuklar ve yetişkinler için tedavi ve destek programları esasen belirtileri yönetmeye ve potansiyelleri üst düzeye çıkarmaya odaklanır.

Bu konuda doğru yöntemlerden yararlanan kişilerin yaşam kaliteleri ve refah seviyeleri artar. Asperger sendromu nedir diye merak edenler için daha somut olarak bu bozukluk için tedavi ve destek yöntemlerini kısaca şu şekilde ele almak mümkün: 

• Davranış terapisi: Olumlu davranışları teşvik etmek ve olumsuz davranışları azaltmak için davranış terapisi etkili bir yöntemdir. Uzman psikolog gözetiminde davranış terapisi ile Aspergerli kişiler çok daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilir.
• Sosyal beceri eğitimi: Asperger sendromu olan çocukların sosyal etkileşim ve becerilerini geliştirmeleri için bu tür eğitimler oldukça önemlidir. Bu konuda oyun terapisi gibi yöntemler de oldukça faydalıdır.
• Aile desteği ve grup terapisi: Asperger belirtilerini yönetmede aile üyelerinin etkisi oldukça yüksektir. Kişi ayrıca benzer sorunları yaşayan bireylerle bir araya gelerek sosyal becerilerini daha iyi geliştirebilir. Bu bağlamda grup terapisi de faydalı bir yöntemdir.
• İlaç tedavisi: Asperger’e iyi gelen veya Asperger’i önleyen bir ilaç tedavisi günümüz koşullarında söz konusu değildir. Dolayısıyla Asperger sendromu nedir diye merak edenler bu konuya özellikle dikkat etmeli. İlaç tedavisi ancak depresyon, kaygı bozukluğu veya takıntı gibi etkilere bağlı olarak gelişen semptomları minimalize etmek için uzman hekim gözetiminde uygulanır. 

Asperger Sendromu İçin Terapi Desteği Nereden Alınır? 

Yazımızda son olarak ele almak istediğimiz konu, Asperger sendromu için terapi desteğini nereden alabileceğiniz konusudur. Nitekim, Asperger sendromu nedir diye merak edenler bu konuyu da özellikle merak etmekte. Genel olarak ifade edecek olursak bu hizmeti, alanında uzman kişi veya kurumlardan alabilirsiniz. Ayrıca online terapi sitesi platformları da bu konuda uygun bir seçenektir. Ancak şuna özellikle dikkat etmelisiniz. Terapi hizmeti veren kişi veya kurumun Asperger sendromu konusunda gerekli eğitim ve sertifikalarının olması gerekir. Ayrıca danışan memnuniyet düzeyi de önemli bir kriterdir. 

Emin Terapi Merkezi olarak bugüne kadar birçok danışanımıza çeşitli psikolojik sorunlar karşısında terapi ve destek hizmetleri sağladık. Asperger sendromu tedavisi ve terapi desteği konusunda uzman ekibimiz ihtiyaç duyduğunuz desteği sağlamak için hazır. Siz de bu konuda en iyi hizmetler için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Sitemizde yer alan seans planlama modülünü kullanarak terapi başvurunuzu kolayca oluşturabilirsiniz. İstediğiniz gün ve saatte uzman terapistlerimizden yüz yüze veya online terapi desteğiyle siz de daha sağlıklı ve huzurlu bir hayat sürdürebilirsiniz.